Wat is craft bier?

De term craft bier is tegenwoordig behoorlijk bekend. Waar men vroeger sprak van bier als men pils bedoelde en speciaalbier als je een andere bierstijl dronk is er tegenwoordig veel meer variatie. De term speciaalbier is te algemeen om IPA, Weizen, NEIPA, Blond, Bock en alle andere bierstijlen in te vangen. Craft bier is net zo algemeen en zegt niets over de smaak van het bier – maar wat is het dan wel?

Om tot de oorsprong van craft bier te komen moeten we eigenlijk terug naar de tijd voor de industriële revolutie. Een stad als Utrecht kende in de middeleeuwen wel 60 brouwerijen. Allemaal midden- en kleinbedrijven. Bier wat je dronk was dus vaak lokaal of de oorsprong was in ieder geval altijd snel herleidbaar. Als je nu denkt dat craftbier streekbier is dan heb je het mis. Streekbier is simpelweg bier wat in de buurt wordt gebrouwen.

De industriële revolutie en bier

Het brouwen van bier is dus in razend tempo geïndustrialiseerd. Daarmee zijn kleine producenten verdwenen omdat die niet de nieuwste technieken tot hun beschikking hadden, om bijvoorbeeld lagers te kunnen produceren. Dit heeft uiteindelijke geleid tot het ontstaan van megalomane bedrijven zoals ABInbev, Heineken en vele andere wereldwijd opererende grootmachten.

Monotoon en zonder variatie

Samen met de groei van wereldwijd opererende bedrijven is de smaak van bier steeds minder intens geworden en de variatie in het bierschap verdwenen. Met als Nederlands dieptepunt 1980 toen er nog maar 21 brouwerijen actief waren in ons kikkerland. Tegenwoordig zijn dat er veel meer en dat komt voornamelijk door craft bier en onafhankelijke brouwerijen.

Onafhankelijke brouwerijen

Vanaf 1980 groeit het aantal brouwerijen en vanaf 2012/ 2013 zet er echt een enorme revolutie in met een sterk toegenomen groei in het aantal brouwerijen. Wij zijn zelf in 2013 gestart nadat Sander en Ronald sinds 2011 in de keuken in pannen stonden te roeren. De meeste van deze nieuwe brouwerijen zijn onafhankelijke brouwerijen – en dat zijn dan ook de craft brouwerijen waar we het over hebben. Brouwerijen zonder kapitaalkrachtige investeerders, brouwers die variatie brengen in de biermarkt. De groei en bestendiging van de IPA als bierstijl komt met deze nieuwe groep brouwers, evenals vele innovaties zoals Barrel Aged bieren en Non Alcoholics.

Craft bier wordt gebrouwen door onafhankelijke brouwerijen en dat kan iedere bierstijl zijn. Van pils tot saison, van sour tot weizen, als het maar gebrouwen is door een brouwerij zonder banden met wereldwijd opererende grootkapitaal. 

Craft washing

Zoals altijd in het kapitalistische systeem houden de grote bedrijven de kleine zeer goed in de gaten en de groei is dan ook niet onopgemerkt gebleven. Brouwerijen als de Molen, het Uiltje, Texels en Oedipus zijn inmiddels geen onafhankelijke Nederlandse brouwerijen meer maar onderdeel van wereldwijde spelers. Dat is niet erg maar als consument kan het wel verwarrend zijn. Je steunt opeens niet meer de lokale brouwer met zijn lokale team, maar de aandeelhouders van een grootmacht.